काठमाडौँ, मंसिर १८ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा केही वर्ष कमि आएको विद्यार्थीको संख्यामा फेरि वृद्धि भएको छ । त्रिविमा प्राविधिक विषय पढाइ हुन शुरु भएपछि फेरी विद्यार्थीको संख्या बढ्न थालेको हो ।
त्रिविमा अहिले विज्ञान, व्यवस्थापन र मानविकी संकायमा नयाँ प्राविधिक विषयको पठनपाठन शुरु भएपछि विद्यार्थीको भर्ना दर बढेको त्रिविका योजना निर्देशनालयका प्रमुख प्रा डा ऋदिशकुमार पोखरेलले बताए ।
त्रिविमा शैक्षिक सत्र २०६९/७० देखि लगातार तीन शैक्षिक सत्रसम्म विद्यार्थी भर्ना कम भएको भए पनि त्यसपछि भने वृद्धि भएको पाइएको छ । शैक्षिक सत्र २०७२/७३ देखि लगातार अहिले विद्यार्थी संख्यामा वृद्धि भएको उनले जनाए ।
शैक्षिक सत्र २०७१/७२ मा दुई लाख ९८ हजार ९९० विद्यार्थी संख्या भएकोमा शैक्षिक सत्र २०७२/७३ मा विद्यार्थी संख्या तीन लाख ६० हजार २५४ पुगेको छ । मानविकी तथा सामाजिक शास्त्र संकायका डीन प्रा डा शिवलाल भुसालले नयाँ शैक्षिक कार्यक्रमले गर्दा पछिल्लो चरणमा मानविकी सङ्काय पढ्ने विद्यार्थीको संख्या बढेको बताए ।
स्नाकोत्तर तह द्वन्द्व, शान्ति र व्यवस्थापन, अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धन तथा कूटनीति, सामजिक कार्य, परामर्श मनोविज्ञान, खेलकूद विज्ञान, पर्यटन तथा आतिथ्य र स्नातक तह ब्याचलर अफ कम्प्युटर अप्लिकेशन (बिसिए), सामाजिक कार्य (विएसड्ब्लु) जस्ता विषय पढाइ हुन शुरु भएको उने जनाएका छन् ।
मानविकी सङ्कायमा अर्थशास्त्र, राजनीतिक शास्त्र, सामाजिक शास्त्र र ग्रामीण विकासमा विद्यार्थीको संख्या पहिलेकै तुलनामा यथावत भएपनि नेपाली, इतिहास, भाषा विज्ञान जस्ता विषयमा विद्यार्थी संख्या घटेको डीन भुसालले बताए ।
उनले भने– नयाँ–नयाँ कार्यक्रमले व्यवस्थापन सङ्कायमा विद्यार्थी संख्या घटेका छैनन्, व्यवस्थापन सङ्कायका डीन प्राडा डिल्लीराम शर्माले सेमेष्टरका कारण स्नातकोत्तर तहमा विद्यार्थीको संख्यामा कमी आए पनि स्नातक तहमा भने वृद्धि भएको छ ।
उनले आंगिक क्याम्पसमा नयाँ/नयाँ कार्यक्रम सञ्चालन भएकोले स्नातक तहमा विद्यार्थीको संख्या वृद्धि भएको जनाए । यस वर्षदेखि व्यवस्थापन संकाय अन्तर्गत स्नातकोत्तर तहमा मास्टर अफ माउन्टेरिङ स्टडिज् (एमएमएस), मास्टर इन पुलिस साइन्स (एमपिएस) शुरुवात गर्न थालेको छ भने होटेल म्यानेजमेन्ट, जनप्रशासन, व्यवस्थापन प्रशासन जस्ता विषय पढाइ हुने गरेका छन् ।
स्नातक तहमा ब्याचलर अफ इन्फरमेशन म्यानेजमेन्ट (विआइएम), ब्याचलर अफ माउन्टेरिङ स्टडिज् (विएमएस), ब्याचलर अफ विजनेश म्यानेजमेण्ट (विविएम), ब्याचलर अफ होटल म्यानेजमेन्ट (विएचएम) जस्ता प्राविधिक विषय पढाइ हुने गरेका छन् । स्नातकोत्तर तहमा वार्षिक कार्यक्रममा २५ हजार विद्यार्थी हुने गरेकोमा सेमेष्टरका कारणले गर्दा अहिले ८ हजारमात्र विद्यार्थी रहेको डीन शर्माको भनाइ छ ।
व्यवस्थापन सङ्कायले त्रिवि केन्द्रीय क्याम्पसमा यस वर्षदेखि एमविएमा अर्को सत्र सञ्चालन गर्ने भएको छ । उनले पहिले ३५ विद्यार्थी मात्र पढाउने गरेकोमा अहिले बढाएर अर्को सत्र सञ्चालन गरेर ३५ जनालाई पढाउन शुरु गरेको जनाएका छन् ।
शैक्षिक सत्र २०७३/७४ मा विद्यार्थी संख्या तीन लाख ६७ हजार ४२७ पुगेको छ । योजना प्रमख पोखरेलले नयाँ नयाँ प्राविधिक विषयले त्रिविमा अहिले विद्यार्थी संख्यामा वृद्धि हुँदै जान थालेको बताए । शैक्षिक सत्र २०६८÷६९ मा तीन लाख ७३ हजार ८४६ विद्यार्थी संख्याबाट शैक्षिक सत्र २०६९/७० मा झण्डै दुई लाख २५ हजार बढेर ६ लाख चार हजार ४३७ विद्यार्थी पुगेका थिए ।
त्यसपछि शैक्षिक सत्र २०७०/७१ मा त्यो संख्यामा पुनः एक लाख विद्यार्थी घटेका थिए । सो शैक्षिक सत्रमा चार लाख पाँच हजार ३४१ विद्यार्थी अध्ययरत थिए । अहिले २ प्रतिशतका दरले विद्यार्थीको संख्यामा वृद्धि भएको योजना प्रमुख पोखरेलको भनाइ छ ।
यसैगरी त्रिविमा महिला विद्यार्थीको संख्या समेत बढेको छ । त्रिविको पछिल्लो तथ्याङ्क अनुसार महिला विद्यार्थीको संख्यामा ३४ प्रतिशत वृद्धि भएको उनले जनाएका छन् ।
