काठमाडौं । फिफा विश्वकप फुटबलको फाइनल खेल अर्जेन्टिना र फ्रान्सबीच हुँदैछ । यो खेलको नतिजा जेसुकै होस्, तर लियोनल मेस्सीको विश्वकप फुटबल यात्रा यहीँ अन्त्य हुनेछ । र, मलाई थाहा छ उनीबिना फुटबलको आनन्द पनि कम हुनेछ।
आइतबार हुने फाइनल खेलमा जे सुकै होस्, तर अहिलेसम्म मेस्सीले आफ्नो प्रदर्शनले विश्वभरका फुटबलप्रेमीहरुको मनमा आफ्नो स्थान पक्का गरिसकेका छन् ।
क्रोएसिया विरुद्धको जितपछि एउटा सुन्दर क्षण थियो जब एक पत्रकारले मेस्सीलाई भनेका थिए कि तपाईंले सबैको जीवनमा प्रभाव पार्नुभएको छ । यो फ्रान्स विरुद्धको खेल जित्नु र पहिलो विश्वकप जित्नु भन्दा महत्त्वपूर्ण छ।
ती रिपोर्टर एकदम सही थिए।
मानिसहरु पनि भन्छन् कि म मेस्सीको बारेमा जति बोलिरहन्छु, यसका लागि मैले माफी माग्नुपर्ने छैन किनभने विगत दुई दशकदेखि मेस्सीको खेल हेर्न पाउनु मेरो लागि आनन्दको कुरा हो।
३५ वर्षीय मेस्सी लामो समयसम्म खेल्न नसक्ने भएकाले उनको खेलको हरेक पलको आनन्द लिनुपर्छ ।
यो विश्वकपमा मेस्सीले ६ खेल खेलेका छन् र चार खेलमा उनी म्यान अफ द म्याच चुनिएका छन् । उनले आफ्नो टोलीका लागि पाँच गोल गरेका छन् भने तीन गोलमा असिस्ट गरेका छन्
गोल र असिस्टमा उत्कृष्ट
मेस्सी प्रतियोगितामा सबैभन्दा फरक खेलाडीको रुपमा देखा परेका छन् । तीन चार खेलाडीले घेरिएको अवस्थामा उनी खेल मैदानमा धेरै पटक देखिएका छन् । यस्तो लाग्छ कि उनी ती खेलाडीहरुको घेराबाट निस्कन सक्दैनन् तर हरेक पटक उनी बाहिर निस्कन्छन् ।
मैले धेरै पटक भनेको छु कि उनी सर्वकालीन महान खेलाडी हुन्। यो उनले गरेको गोलको संख्याको कारणले होइन, तर उसको दूरदृष्टि, उसको चेतना र निर्णय गर्ने क्षमताको कारणले भनिएको हो। उनी खेलिरहेका छैनन् तर माथिबाट खेल हेरिरहेका छन् भन्ने लाग्छ ।
यो विश्वकपमा जब–जब बल उनको हातमा पुग्छ, मानिसहरूको नजर उनीमाथि नै अड्किन्छ । मानिसहरू उसको जादूको लागि पर्खिरहेका छन् र हरेक पटक उनी अपेक्षाहरू पूरा गर्छन्।
कहिलेकाहीँ उनलाई हेर्दा कसैको सास रोकिन्छ, जब उनले उत्कृष्ट ड्रिबल गर्छन् र नेदरल्यान्ड्स विरुद्ध गोल गर्नको लागि उत्कृष्ट पास बनाउँछन्, वा मेक्सिकोको बिरूद्ध सुन्दर गोल गर्छन् । अर्जेन्टिनाको लागि यो गोलसँगै २०२२ को विश्वकपमा भाग्य फेरिएको छ। ।
सेमिफाइनल खेलमा गोल गर्न उनले जुलियन अल्भारेजलाई पास दिएका थिए, त्यो पनि अविश्वसनीय थियो। आँखा झिम्काउँदा, मेस्सीले विश्वको सबैभन्दा बलियो डिफेन्स लाइनमा मात्र प्रवेश गर्दैनन् तर अब के गर्ने भनेर पनि सोच्छन् र बल अल्भारेजलाई पास गर्छन्।
मेस्सीको एक्स फ्याक्टर
मेस्सीले वर्षौंदेखि आफू अविश्वसनीय खेलाडी भएको प्रमाणित गरिसकेका छन् । यदि तपाईंले उनलाई यो विश्वकपमा मात्र खेलेको देख्नुभएको छ भने पनि, तपाईं निश्चित हुन सक्नुहुन्छ कि उनी एक विशेष खेलाडी हुन् र आधुनिक युगमा उनको वरिपरि कोही छैनन्।
जब एक खेलाडीलाई अर्कोसँग तुलना गर्नुपर्दछ, धेरै पटक हामी यसलाई गोलको संख्यासँग तुलना गर्न थाल्छौं। तर मेरो लागि महान खेलाडीको अर्थ उनी मभन्दा राम्रो खेलाडी हुनु हो। यदि म यस आधारमा भन्छु भने, म आफूलाई डिएगो म्याराडोना भन्दा अलि राम्रो ठान्छु, यद्यपि कसैलाई यो अर्थहीन लाग्न सक्छ।
आजकल मेस्सी र क्रिस्टियानो रोनाल्डोको बारेमा पनि यस्तै चर्चा भइरहेको छ । गोल गर्ने सन्दर्भमा दुबै वरिपरि छन् तर मलाई लाग्छ कि मेस्सीमा अधिक एक्स फ्याक्टर छ।
रोनाल्डोले जुनसुकै बेला उत्कृष्ट गोल गर्न सक्छन्, किलियन एमबाप्पेले आफ्नो तुफानी गतिले यो उपलब्धि गर्न सक्छन् तर मेस्सीले जे गर्न सक्छन् त्यो यी दुईको वशमा छैन।
मेस्सीले आँखा झिम्काउँदा चार-पाँच डिफेन्डरलाई मात्रै चकित पार्न सक्दैनन्, कसैलाई पाँच यार्डको दुरीबाट गोल गर्नको लागि सही पास पनि दिन सक्छन् र यदि कोही भएन भने उनी आफै बलमा पुग्न सक्छन्।
उनले आफ्नो करियरभर यही गर्दै आएका छन् र यस प्रतियोगितामा पनि त्यस्तै गरेका छन्। तर, पेरिस सेन्ट जर्मेनबाट खेल्ने क्रममा संघर्ष गर्दा उनको फर्ममा केही विश्लेषकहरूले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । तर त्यस्तो पटक्कै थिएन ।
मलाई मेस्सी खेलेको हेर्न मन पर्छ त्यसैले मैले पीएसजीका सबै खेल हेरेको छु र उनले यो सिजन उत्कृष्ट खेलिरहेका थिए।
उनीमा विगतको आगो छैन भन्ने पक्का छ तर पनि उनको स्वभाविक शैली छ, यति लामो समय शीर्ष स्थानमा रहँदा पनि उनको खेलप्रतिको प्रतिबद्धता कायमै छ ।
अर्जेन्टिना सन् १९८६ मा च्याम्पियन बनेको थियो
तपाइँ सबैले खेलाडीको रूपमा मेस्सीको एउटा विशेषता याद गर्नुभएको होला। जब उनी मैदानमा एक्सनमा छैनन् भने उनलाई हेर्नुहोस्। तपाईं अलमलमा पर्न सक्नुहुन्छ कि उनी के गर्दैछन् – उनले खेलको मूल्याङ्कन गर्दै छन्, वा खेलाडीहरूलाई प्रत्येक स्थितिमा तौलिरहेका छन्, वा उनी ती क्षणहरूमा आराम गरिरहेका छन्?
उनले सधैं यो गर्छन् जस्तो देखिन्छ, तर बार्सिलोनाका लागि खेल्दा धेरै आक्रामक भएका बेलादेखि उनले यो धेरै गरिरहेको देखिन्थ्यो । मलाई लाग्छ अर्जेन्टिनाको टोलीले मेस्सीको शैलीसँग तालमेल मिलाएको छ र त्यसैले यो टोली सन् १९८६ को विश्व च्याम्पियन जस्तो देखिन्छ।
१९८६ को विश्वकप विजेता टोलीमा ओस्कर रुगेरी र जोसे लुइस ब्राउज जस्ता डिफेन्डरहरू थिए। मिडफिल्डमा जुलियो ओलार्तिकोहेया र जर्ज बुरुचागा, जोर्ज भाल्डानोको साथ थियो। जे भए पनि म्याराडोना त्यहाँ थिए नै ।
२०२२ को अर्जेन्टिनामा विश्व स्तरका खेलाडीहरू अन्यत्र नहुन सक्छन्, तर टोली संगठित र बलियो देखिन्छ र अल्भारेज जस्तो फरवार्ड देखा परेका छन् ।
यसका बाबजुद दुवै टोलीमा देखिएको समानताको कारण मेस्सी नै हुन् । सन् १९८६ मा म्याराडोनाले देखाएको चमत्कार मेस्सीले आफ्नो टोलीका लागि देखाउन सक्छन् ।
मेस्सी र म्याराडोनाको तुलना
सर्वकालीन महान फुटबलरको बारेमा छलफल गर्न सधैं रमाइलो हुन्छ किनभने सबैको आ-आफ्नै विचार हुन्छ, तर तपाईंले खेलेको देख्नुभएका खेलाडीहरूको ठूलो प्रभाव हुन्छ।
म पेलेलाई सर्वकालीन महान् खेलाडीहरूमा गणना गर्न सक्दिन किनभने मैले उनलाई धेरै खेलेको देखेको छैन। सन् १९७० को विश्वकप फुटबलमा उनले आफ्नो टोलीलाई च्याम्पियन बनाउँदा म नौ वर्षको थिएँ ।
मेरो लागि यो सूचीमा दुई जना मात्र खेलाडी छन्, म्याराडोना र मेस्सी। दुबै एउटै देशका हुन्, दुबै बायाँ फुटका फुटबलर हुन् र दुबै धेरै अग्लो खेलाडी पनि छैनन् । कम उचाइका कारण दुवैले खेलकुद क्षेत्रमा केही न केही चाखलाग्दो काम गरिरहेका छन् ।
यति हुँदाहुँदै पनि दुई फरक युगका खेलाडीलाई तुलना गर्न सकिँदैन, किनभने यो अवधिमा खेलमा पनि धेरै परिवर्तन आएको छ । म्याराडोनाले बललाई लगातार किक गर्ने गर्दथे ।
जब मैले बार्सिलोनाबाट खेलेको थिएँ, सन् १९८७ मा फुटबल लिगको शताब्दी समारोहमा रेस्ट अफ द वर्ल्ड टिमबाट उनीसँग एउटै टिमबाट खेल्ने मौका पाएको थिएँ। जब उनी हामीसँग ड्रेसिङ रुममा आए, हामी सबैले पत्याउन सकेनौं किनभने उनको प्रभाव हामी सबैमा थियो।
जब हामी वार्म अप खेल खेलिरहेका थियौं र म्याराडोनाले बल पाएका थिए। उनले हाफलाइन नजिकै ५० गज माथि बल हावामा फ्याँके, र बल तल आएपछि, उसले फेरि नियन्त्रण गरे। उनले कम्तिमा १२ पटक यस्तो गरे।
मैले बार्सिलोनाका अन्य खेलाडीहरूसँग यस ढाँचाको बारेमा कुरा गरिरहेँ र जब हामी स्पेन फर्कियौं, हामी सबैले सँगै प्रयास गर्यौं, हामीमध्ये सबैभन्दा उत्कृष्ट धावकले मात्र तीन पटक यो गर्न सफल भए।
म्याराडोनालाई मेस्सीजस्तै खेलेको देख्दा अचम्ममा डुब्नु स्वभाविक थियो । यी दुई बीच धेरै समानताहरू छन् तर एउटा कुरा याद गर्नुपर्दछ कि म्याराडोनाले सात वर्षसम्म मात्रै आफ्नो उत्कृष्ट फुटबल खेल्न सके किनभने मैदानबाहिर पनि उनका समस्या थिए ।
एक फुटबलरको रूपमा लामो समयसम्म आफ्नो उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्नु भनेको दुई मध्ये को राम्रो हो भनेर बताउने मापदण्ड हो। क्लब फुटबल र अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा मेस्सीले हासिल गरेको सफलताको नजिक कोही छैन।
मलाई लाग्छ कि उन कतारमा पनि उत्कृष्ट खेलिरहेका छन् किनभने उनले अर्जेन्टिनाका लागि २०२१ कोपा अमेरिका कप जितेका छन्, त्यसैले उनले धेरै दबाब महसुस नगर्न सक्छन्। तर यस पछि पनि, उनी विश्वकप जित्न चाहन्छन् – मलाई लाग्छ यो भन्दा राम्रो तरिकाले टूर्नामेंट समाप्त हुन सक्दैन।