–राजेन्द्र प्रसाद पाठक
लोकतन्त्रको मुल उद्देश्य भनेको दलिय व्यवस्था सहितको स्वतन्त्र र शान्तीपूर्ण समाज , आवधिक निर्वाचन ,राज्यको स्वस्फुर्त संमृद्धी र सम्मानित प्रतिपक्ष वा आलोचक हुनु नै वास्तविक लोकतन्त्र हो । तर जनवादी गणतन्त्र भनेको यसको ठिक विपरित अवस्था हो भन्दा फरक पर्दैन ।
बिडम्वना नै होला दलिय व्यवस्था र आवधिक निर्वाचन बाहेक हाम्रा देशका लोकतन्त्रवादी भनाउँदाहरुले बाँकी चाहना राखेनन् । परिणामतः बाँकी पुरा नभएका उद्देश्यहरु माथी टेकेर त्यसैलाई नै मुल कमजोरीको आधार ठम्याएर लोकतन्त्रको ल समेत स्वीकार गर्न नसक्ने साम्यवादीहरु आफुलाई लोकतन्त्रवादीको छदम् भेषमा संसारबाटै विलय उन्मुख साम्यवादी राज्य व्यवस्थाको तिर्सना गर्ने र सर्वहारावादको नाममा स्वघोषित् सम्राट बन्ने चाहनामा राता रात मौलाई रहेका छन् ।
नेपालका कम्यूनिष्टहरु अनेकन दलमा छरिएका छन् । जतिसुकै फरक दल वा संगठनमा भएता पनि उनिहरुको मुल उद्देश्य भनेको साम्यवादी गणतन्त्र नै हो । यो साम्यवादी गणतन्त्र भन्ने शब्द नेपाली जनजिब्रोमा निकै प्रचलित छ । तर त्यसको तात्विक अर्थ विना नै यो शब्द प्रचलनमा आएको हो । यही नबुझीकनै प्रचलनमा आउनुले नै सम्मोहक शब्दजाल बन्न सकेको पनि हो । यही सम्मोहन विद्याको साधनाबाटै नेपालमा कम्यूनिष्टहरु अघि लागे । यदी यो शब्द र यसको कार्यान्वयन पाश्चातको परिणाम सहितको उद्देश्यलाई प्रजातन्त्रवादीहरुले समयमै चिरफार गर्न सकेको भए र आफ्ना समग्र उद्देश्यहरुलाई हुबहु स्थापित गर्न सकेको भए आजको यो अस्थिर राजनैतिक अवस्था देश र जनताले भोग्नु पर्ने थिएन ।
कम्युनिज्म वा साम्यवादको अर्थ र उद्देश्य सबैले बुझ्ने र छोटो शब्दमा भन्ने हो भने ( दाल, भात , तरकारी , जिउ धन सरकारी)नै हो । यो प्रचलित नेपाली उखान टुक्का नै हो । यो सुन्दामा जती रमाईलो लाग्छ तर यसैलाई जिवनमा चरितार्थ गर्नु भनेको हरेकलाई कठिन हुन सक्दछ । किनकी जति सुकै बिपन्नतामा पनि हामी बाँच्न अभ्यस्त भै सकेका छौं । हामी सिर्फ बाँच्नका लागी मात्र हाम्रा नैसर्गिक अधिकार र स्वतन्त्रतालाई बन्धक बनाउन सक्दैनौं । वास्तविक साम्यवादी व्यवस्थाको परिणामलाई समग्र जनताले बुझेर चुनावमा जाने हो भने पद प्राप्त गर्न सक्ने सम्भावना भएकाहरुको परिवार र आफन्तहरुले वाहेक अन्यत्रबाट कम्युनिष्टहरुले मत प्राप्त गर्ने सम्भावना अन्त्यै न्यून भएर जाने थियो । तर विडम्बना लोकतन्त्रवादीहरु वास्तबिक लोकतान्त्रीक बन्न नसक्नु नै छदम् भेषीहरुको बृद्धीको मुल कारण बन्न सकेको छ ।
लोकतन्त्रको आडमा अलोकतान्त्रीक गतिबिधी गर्नेहरु र लोकतन्त्रकै नाममा साम्यबादी गतिबिधी अगाडी सार्नेहरुको अघिल्लो र झन् अघिल्लो पुस्ताको आचरण वा चारित्रीक गतिबिधी केलाउने हो भने सामाजिक शोषण गर्ने र आफुलाई उपल्लो वर्गका रुपमा स्थापित गर्नमा नै उद्यत भएको पाईन्छ । समय परिवेश अनुसार शोषण गर्ने फरक पद्धतिलाई अंङ्गीकार गर्ने क्रममा नै यिनीहरु फरक भेष र ब्याबस्था अनुरुप आफुलाई परिमार्जन गर्दै फरक फरक दलको नेतृत्व गर्न पुगेको आभाष जनताले गर्न थालेका छन् । यसो भन्दै गर्दा सबैमा उल्लेखित बिषय लागु नहुन पनि सक्ला तर प्रयजसोमा भने उल्लेखित सार तत्व भएको महशुस गर्न थालिएको छ ।
लोकतन्त्रवादीहरु जहाँनियाँ र अलोकतान्त्रीक बन्नु नै अवसरवादीहरु मौलाउने अवस्था श्रृजना हुनु हो । नेपालका प्रजातन्त्रवादीहरुले मात्रै आवधिक निर्वाचन र बहुलवादलाई स्विकार गर्न सकेका छन् । संमृद्धी र शान्तिपूर्ण समाज र समालोचक प्रतिपक्षीलाई भने स्विकार गर्न सकेनन् । माथी उल्लेखित तिनवटा अवगुणहरुलाई प्रथमिकतामा राखेर परिमार्जित हुन सक्ने हो भने नेपालका छदम् भेषी कम्युनिष्टहरु लगायतका साम्यवादी शक्तिहरुको समूल अन्त्य हुनेमा शंङ्का गरी रहनु नपर्ला । आगामी नेपालको निर्वाचन पूँजिवादी ,समाजवादी र साम्यवादीहरु बिचको सुरक्षा कवच निर्माणका लागी रचना गरीएको चक्रब्यूह बाहेक अरु केही हुनै सक्दैन । तर खबरदार ! हामी कसैका रक्षा कवचका खातीर प्रयोग हुन सक्तैनौं हाम्रो आफ्नै सार्वभौमसत्ता र स्वतन्त्र अस्थित्व छ । हामी हाम्रो देश र जनताको संमृद्धी र स्वतन्त्र अस्थित्वका लागी हिजो पनि लडेका थियौं । आज पनि त्यसैका लागी संघर्ष गरी रहेका छौं र भोलीका दिनमा समेत लड्नका लागी तम्तयार नै छौं भन्दा फरक नपर्ला । तर नेपालका कम्यूनिष्टहरु कुनै पनि ब्यावस्थागत रुपलाई स्विकार गर्दै अन्तमा निर्धारित विन्दु साम्यवाद मै गएर आफुलाई सर्वत्तावादी शासक घोषीत गर्न उद्यत भएका छन् । यदी आगामी निर्वाचनमा वाम एकताको बहुमत वा ठुलो पार्टी मात्र बन्न सक्यो भने उनीहरुकै नेतृत्वमा सरकार बन्नेछ । त्यो सरकारले त्यत्तीमै धैर्य गर्ने छैन । पुरा अबधी नपुगीकनै मध्यावधि चुनाव गराई पूर्ण बहुमत प्राप्त गर्ने प्रयास स्वरुप कि त देश र ब्याबस्थालाई नै धरापमा पार्नेछन् कि त आफ्नो गन्तब्य सम्मै पुगेर बाँकी जनतालाई उही दाल भात तरकारी जिउ धन सरकारी तुल्याएर आफुहरु स्वघोषित सर्वसत्तावादी शासक बन्ने दाउमा केन्द्रीत भएको प्रत्यक्ष महसुस हुन थालेको छ । यो अवस्था भनेको सर्वसत्तावादीहरुका लागी स्वर्ण काल नै हो । किन की सफल भए शासन सत्ता सदाका लागी हत्याउने , असफल भए पार्टीगत राजनितीबाट हात धुनु नपर्ने । उनीहरु दुवै हातमा लड्डु लडाउने दाउ थाप्दैछन् । उता दक्षिणपन्थीहरु भने भए गरेको र खाई र खाई पाई आएको लोकतन्त्रलाई नै दाउमा थाप्दैछन् । यो बडो गम्भीर र बिडम्बनाको मोडमा चुनाव सम्पन्न हुन लागेको अवस्था हो ।
केही दक्षिणपन्थिहरु आफ्ना आफन्तहरुलाई स्थापित गर्ने मुडमा छन् भने केहीले सत्तामा पुग्ने सपना मात्र देखेका छन् । तर चुनावी परिणाम पछिको सम्भावनालाई भने कमैले मात्र आँकलन गरेको महशुस गर्न सकिन्छ । यस विषम् परिस्थितीलाई सम्बोधन गर्नका लागी राजावादी , हिन्दुवादी, ॐकारसमाज ,सहितको सम्पूर्ण दक्षिणपन्थी एकता सहितको चुनावी माहौलले मात्र वास्तविक लोकतन्त्रलाई स्थापीत गर्न सक्ला । अन्यथा कि त अस्थिर राजनैतिक अवस्थाले सदाका लागी जरो गड्छ , कि त पूँजिवादी र साम्यवादीको किल्लाका रुपमा देश उभिन बाध्य हुनेछ ।देशको अनुकुल परिस्थिती निर्माणका लागी नेतृत्व चनाखो हुन जरुरी छ । भलै निर्वाचन शान्तिपूर्ण होस् , लोकतन्त्र रहोस् , प्रजातन्त्र बाँचोस् , देश र जनताको संमृद्धी होस् हाम्रो शुभकामना । अस्तु !!