-
राजेन्द्र प्रसाद पाठक
जुवामा च्याँखे थाप्नेहरु बरु जिम्मेवार हुन्छन् किन की हार्दा एकै पटक हार हुन्छ । तर राजनितीको परिणाम बेग्लै हुने रहेछ । छेपाराले समयानुकुल रंङ्ग बदले जस्तै समयको बात बुझेका नेपालका राजनितीज्ञहरु रंङ्ग बदल्न माहिर मानिन्छन् । यही फरमुला लगाएर बाम एकताको नाटक मञ्चन गरेर नारा आलाप्नेहरु नेपाली राजनैतिक रंङ्गमञ्चको भारदारी सभा गर्दैछन् । सो भारदारी सभा कतै गएर कोत पर्व जस्तै नहोला भन्न सकिन्न । जसरी जंङ्ग बहादुरको एकतर्फी निर्णयले बाँकीको अस्थित्व सदाका लागी अन्त भएको थियो । यो गठबन्धन पनि एक बचेर बाँकीले सदाका लागी अस्थित्व गुमाउन पर्ने अवस्थामा पुगेर टक्क उभिन सक्ने संम्भावनालाई नकार्न सकिन्न ।
नेतृत्वको स्वस्फुर्त निर्णय हो भने यसले मुर्त रुप लिन सक्ला अन्यथा हो भने यसको निरन्तरतामा जन्मदै प्रश्न चिन्ह खडा भैसकेको छ ।
प्रचण्ड लगाएत अरु झिना मसिना दलहरुले पनि सोचेका होलान् यो एकताले आफु र आफ्ना दल संङ्गठनलाई छहारी मिल्ला तर त्यसो नभएर सेपिलो मात्र बन्न सक्ने संम्भावना तिब्र रुपमा देखिन थालेको छ । यसको मतलव कम्यूनिष्ट भनेको एमाले र एमाले भनेको कम्यूनिष्ट हुने कुरालाई नकार्न सकिंदैन । यसो भनी रहँदा पंक्तिकारलाइ “चिसो भनेकै मात्र कोका कोला’’ भन्ने एउटा ब्यापारीक बिज्ञापनको झझल्को आयो । भविष्यलाई अलिकती पनि आँकलन नगरीकन थ्रेसहोलको त्रासले हो वा सर्वसत्तावादी शासक बन्ने आषाले डोर्याएको छ बामपन्थिहरुलाई तर त्यसो नभएर भएको अस्थित्वलाई नै दाउमा राख्न पर्ने अवस्थाले जरो गाड्न सक्ने संभावनालाई पनि नकार्न सकिन्न ।
बाम गठबन्धनका नाममा जे जति कम्यूनिष्ट घटकहरु एक भएका छन् तिनीहरुमा नियत सफा लिएर लाग्नेको संख्या भने कमै मात्र छन् भन्दा फरक नपर्ला । जसरी एउटा वटुवाले बाटो छिचोल्दै गर्दा यात्रामा आँपको झुप्पालाई देखेर मन थाम्न नसक्दा कतै दायाँ वायाँ झटारो खोज्न थाल्दछ त्यती बेला पक्कै पनि उसले झटारोको मुल्य नै नगरी कन भटारो आँपको झुप्पामा प्रहार गर्दा हात लाग्न सक्ने आँपको मात्र परिकल्पना गरी रहेको हुन्छ । मुल्यहिन झटारोको प्रयोगले प्राप्त गर्न सक्ने अमुल्य फलको कल्पना गर्नु कति सम्म युक्ति संङ्गत होला नहोला ? तर रसिलो फलको आषामा फ्याँकीएको झटारो काहिले काहीं फर्केर पुर्पुरोमा बज्रन पनि बेर लाग्ने छैन । माथी भनिए जस्तै जवाको दाउमा च्याँखे थाप्नेहरुले दाउ हार्दा च्याँखे रकम समेत साथै गुमाउनु पर्दछ । तर झटारोको निशाना लागे फल हात लाग्छ नलागे काठको हाँगो खेर जाने हो । त्यसो गर्दा आफ्नो खप्पर भने जोगाउनु नितान्त जरुरी नै देखिन्छ ।
वाम गठबन्धनका नाममा चुनावी तालमेल मात्र हो की ? कम्युनिष्ट एकताको संकेत हो ? त्यसको निक्र्योल गर्न त्यती सहज छैन । यो नाम मात्रको एैक्यबद्धतामा राष्ट्रिय जोडान प्रयोग भएको हो वा अन्र्तराष्ट्रिय प्रयोग भएको छ त्यो भने समयले साबित गर्न बाँकी नै छ । नेतृत्वको स्वस्फुर्त निर्णय हो भने यसले मुर्त रुप लिन सक्ला अन्यथा हो भने यसको निरन्तरतामा जन्मदै प्रश्न चिन्ह खडा भैसकेको छ । नेता भनौदाहरुले सोचेका होलान् बहुमत वा दुई तिहाई बहुमत आयो भने एकता तर्फ गएर सर्वसत्तावादी शासन ब्याबस्था उन्मुख बनौंला । नभए आफैले बनाएको अस्थिर संबैधानिक चुनावी ब्याबस्था जसका कारण कुनै पनि दलले पलायन हुनु पनि नपर्ने र कुनै पनि दलले बहुमत प्राप्त गर्न पनि नसक्ने समानुपातिक पद्धती छदैछ । यसैलाई आए आँप गए झटारोको रुपमा बामपन्थिहरु उपयोग गर्ने मनसायमा पुगेका हुन् । ढोकाको घुमाउने काठे चुकुल सरह घरी यता घरी उता घुम्दै सत्ताको स्वाद चाख्न पल्केका दलका नेताहरु बिगत जस्तै आगामी दिनहरुमा समेत प्रतिकुलतालाई समेत अनुकुलतामा बदल्न माहीर कला प्रस्तुत गरौंला भन्ने मानसिकतामा तैयार रहेको अनुमान लगाउन सकिन्छ । तसर्थ यस्ता कार्यहरु दलिय र ब्यात्तिगत रुपमा उपयोगी होलान तर राजनैतिक स्थिरता र विकासका लागी भने यस्ता श्वार्थपूर्ण कृयाकलापहरु अत्यन्तै प्रतिउत्पादक हुने गर्दछन् ।
आए आँप गए झटारोको राजनैतिक फाईदा उठाउनेहरुबाट देशलाई जोगाउन सक्नु देशभक्त र जनमुखी सिद्धान्तका पक्षपोषकहरुको प्रमुख दायित्व भएका कारण यस्तो प्रतिकुल अवस्थाबाट देश र जनतालाई प्रजातन्त्रवादीहरुले संरक्षण दिन सक्नु पर्दछ । समयको मागलाई बुझ्न सकिएन भने जतीनै ठुलो र भिमकाय शरिर र बल भएता पनि जसरी डाईनोसरले आफ्नो अस्थित्व यस धर्तीबाट गुमाएको थियो त्यसरी नै आजका ठुला र शक्तिशाली भन्ने दलहरुले अस्थित्व गुमाउन बाध्य हुनेछन् । अस्तु !