राजेन्द्र प्रसाद पाठक
डा.सन्यात्सेन ,र च्याँङ्गकाईसेक कै पालादेखी देश दुनियाँले ताईवानलाई नियाली रहेको छ । आज त्यो देश अत्यन्तै विकशित छ । देश र जनतालाई भौतिक सुविधाको कुनैपनि कमी छैन । बेरोजगारीको कल्पनै गर्नु पर्दैन । उनिहरुको आफ्नै झण्डा छ । आफ्नै राष्ट्रपति छ । आफ्नै मन्त्री मण्डल छ । आफ्नै सेना छ । प्रहरी छ र आफ्नै प्रसाशन समेत छ । उद्योग धन्दा र भौतिक विकाशले चरम् गती लिएको छ । तर त्यो देश संयूक्त राष्ट्रसंघको मान्यता भित्र पदैन । किन की जनगणतन्त्र चीनको मातहतमा रहेकै कारण स्वतन्त्र देशको हैसियत प्राप्त गर्न नसकेको हो । पिंजडा भित्रको आलिसान शहरमा ताईवानीहरु खुल्ला आकाशको परिकल्पना गरीरहेका छन् । त्यसैले त ताईवानको सबैभन्दा अग्लो भवन वान ओ वान कम्प्लेक्स अगाडी हरेक दिन ताईवानीहरु स्वतन्त्र देशका लागी बिभीन्न नारा अलाप्न विवश छन् ।
विगतमा हाम्रो देशमा गएको महाँभुकम्पमा समेत उनिहरु भरपुर सहयोग गर्न तत्पर थिए तर सरकार सहयोग अस्विकार गर्न विवस भयो । यसको कारण समेत स्वतन्त्र अस्थित्वको देशको अभाव नै हो । अब कल्पना गर्नुहास् सहयोग लिन र दिन , अझ सरल भाषामा भन्ने हो भने भिख लिनेले समेत स्वतन्त्र अस्थित्व भएकाहरुको हातबाट मात्र लिने रहेछन् ।
दैनिक जिवनयापनका काम बाहेक संसारभर कुनैपनि स्तन्त्रदेशको हैसियतले गतिबिधी गर्न नपाउने भएकै कारण उसले यस कार्यका लागी चीनको मातहतमा रहेर मात्र गर्न सक्दछ । अझ भनौं जनगणतन्त्र चीन ब्राकेटमा ताईवान भनेर आफ्नो देशको नाम लेख्न बाद्य भएको छ त्यो देश । ताईवानी जनता र सिंङ्गो देश आफ्ना लागी सबै सबै कर्म गर्न बाद्य छ , तर नाम भने अरु देशको राख्नु पर्ने यो कस्तो विडम्वना स्विकार्न गर्न परि रहेको ? यस अवस्थालाई मध्यनजर गरेर नै आज हामीले मिठो खाने , राम्रो लाउने , आलिसान घर बँगालामा बस्ने , चिल्ला कार चढ्ने , आधुनिक रेल र हवाईसेवाको उपभोग गर्ने , पूर्ण राजगारीको तत्काल प्रत्याभुती गर्ने गराउने भन्दा पनि स्वतन्त्रता सहितको सान्दर्भिक विकाश नै सर्वस्विकार्य छ । नत हाम्रो वान ओ वान कम्प्लेक्स छ र आवश्यकता नै छ ,नत हामी फेरी ताईवानी जनता जस्तै पटक पटक स्वतन्त्र अस्थित्वका लागी कुर्लिरहन सक्दछौं । हामीले यही स्वतन्त्रताका लागी सत्तरी बसन्त पार गरी सक्यौं । लाखौं लाख बिधवा र बिधुर भै सके । लाखौं घाईते भए । हज्जारौं हज्जार अपांङ्ग छन् । करोडौंले घरवास त्यागेर देश भित्रै र विदेशमा प्रवासी बन्नु परेको छ । मौकामा चौका हान्ने तस्करहरुले यही मौका छोपेर देशको सार्वजनिक र प्राकृतिक सम्पत्तीको दोहन गरे । आज तिनै ब्यभिचारी र तस्करहरु बिभिन्न दल र संङ्गठनको आवरणमा चुनावी उमेद्वार भएका छन् । त्यसैले चुनावी परिणाम पाश्चात समेत अब्बल नेतृत्व कायम हुनेमा शंका गर्दछन् आम जनसमुदायहरु ।
कतै देश ताईवान र आंसिक रुपमा भुटान बनेको हेर्न चाहँदैनन् नेपाली जनता । यसो भन्दै गर्दा भुटानको प्रकृती अलि अलग हो । किन भने त्यहाँ ताईवान देशको अगाडी चीनको नाम टाँगे जस्तो भारतको नाम टाँग्नु पर्दैन । भारत र चीन हाम्रा अनन्य छिमेकी देशहरु हुन् । उनीहरु एसियामा उदयीमान राष्ट्रका रुपमा अगाडी बढी रहेका छन् । उनीहरुको लगानी र सहयोगबाट हामी म्यूचुअल बेनिफीट लिन सक्दछौं तर हाम्रो स्वतन्त्र अस्थित्वलाई विकाशका नाममा सटही गर्न भने कदापी दिंदैनौं । आज हाम्रा बिभिन्न दल र संङ्गठनहरु विकाश र उन्नती दिलाउने नाममा आफ्नो स्वतन्त्र अस्थित्वलाई नै समाप्त पार्ने गरी छिमेकीहरु संङ्ग सहकार्य गर्न उद्यत भएर अगाडी बढ्न लागी रहेको जनता आभाष गरी रहेका छन् । खवरदार ! अब हामी त्यती कमजोर छैनौं र पहिले पनि थिएनौं । र पछि पनि हुनेछैनौं । त्यसैले हामीलाई विदेशीको ललिपप स्विकार्य छैन । हामी समस्त देशभक्त युवाहरु मिलेर निकट भविष्यमा नै आफ्नै बलबुताबाट देशलाई समृद्धी दिलाउन सक्दछौं । तर समृद्धी कै लागी देश अर्काको हातमा सुम्पन सक्दैनौं । फेरी पनि हामीलाई ताइवानी बन्नु छैन । दल संङ्गठन र ब्यक्तिगत हितका लागी विदेशी गुहार्नेहरुलाई तत्काल परास्त गर्ने प्रचुर क्षमता हामी युवाहरु संङ्ग कायमै छ । कसैका निहीत स्वार्थका लागी दल र संङ्गठनका नाममा हामी कदापी एकतृत हुने छैनौं । हामीलाई दल भन्दा देश प्यारो छ । संङ्गठन भन्दा आफ्नै संस्कार , धर्म , रितीरिवाज र नेपाली समाज नै स्विकार्य छ । हामी मृत्यु स्विकार्छौ तर कसैका सामु समर्पण गर्दैनौं । नत हामीलाई रेल चाहिएको छ , नत तेल । सिर्फ हामीलाई सिंङ्गो नेपाल चाहिएको छ । अब धेरै भै सक्यो दल बिशेषको घाषणपत्र हेरेको पनि त्यसमा पनि हामी विश्वास गदैनौं । बिश्वास माथी घात भएको धेरै पटक भै सकेको छ ।
कथंकदाचित चुनाव भै हाल्यो भने विगतको ब्याबहारलाई नियालेर मात्रै भोट दिन सक्ने निर्णयमा नेपाली जनता पुगी सकेका छन् । अब भाषणका नाममा मिथ्या आलाप्नु र प्रखर बक्ता बन्नु बेकार हुनेछ । अब त बक्ता होईन कर्ता चाहिएको छ । गफ गर्नु होईन देश बनाउनु छ । काम लगाउनु होईन आफै गर्नु छ । नेतालाई राजा महाराजा मान्न जनता तैयार छैनन् । देशलाई सेवक चाहिएको छ । प्रधान सेवक र सेवकहरुको खाँचो पुर्तिका लागी मात्र निर्वाचन होस् । महाराज चयन गर्नका लागी चुनाव आबश्यक छैन । ब्यक्रिगत सम्पत्तीको जोहो गर्ने , आफन्तलाई आसनमा राख्ने , पारिवारीक शासन ब्याबस्था संञ्चालन गर्ने , लाभको पदमा उपर्यूक्तलाई भन्दा आफन्तलाई सिफारिस गर्नका लागी नेतृत्वमा जान आँतुर भएकाहरुलाई जनता पर्गेल्न तयार छन् । हामी स्तन्त्रतासंङ्ग बिकाश विनीमय गर्न तैयार छैनौं । आफ्नै स्वबिवेकले अगाडी बढ्न सक्ने योग्यता र क्षमता हामी संङ्ग मौजुद छ । स्वधर्मे निधनम् श्रय , परधर्मो भयावह (श्रीमद्भागवत गीता ) । अर्काका कारण जीवनपर्यन्त भयभित हुनु भन्दा आफ्ना कारणबाटै मृत्यु स्विकार्नु हाम्रो बिशेषता हो । अस्तु !
