माधवप्रसाद घिमिरे
देशमा रोजगारीको सहज अवसर सिर्जना नहुँदा हाम्रा कयौँ दाजुुभाइ तथा दिदीबहिनीहरु विदेशिने क्रम बढेको छ । त्रिभुुवन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलबाट मात्रै दैनिक १५०० जना भन्दा बढि युवा जनशक्तिहरु देशबाट पलायन भइरहेका छन् ।
रोजगारीका लागि कतार, साउदी, मलेसियालगायतका देशहरुमा जानका लागि राहदानी बनाउन जिल्ला प्रशासन कार्यालय धाउनेहरुको संख्या उल्लेख्य छ । विद्यालय तह सकिना साथ युवाहरु शिक्षा र रोजगारीका लागि भन्दै शहर पस्ने प्रचलन उल्लेख्य छ । गाउँमै उच्च माध्यामिक तहको शिक्षा हासिल गर्ने अवसर भए पनि रोजेअनुसार उपयुक्त विषय पढ्नका लागि शहरबजार पस्ने तथा विदेशिने गरेका उदाहरणहरु प्रशस्त छन् । युवा जनशक्ति गाउँबाट पलायन हुँदा गाउँका पाखापखेरा बाँझिने क्रममा छन् । काम गर्न सक्ने क्षमता भएका जनशक्तिहरु विदेशिदा वा शहरतिर पलायन हुुँदा कृषि उत्पादन दैनिक रुपमा घट्दो अवस्थामा छ । छोरो विदेशको भूमिमा रगत पसिना बगाउँदा बुवाआमा गाउँघरमा खेताला खोज्न व्यस्त हुुन्छन् । तरकारी तथा फलफूलमा समेत विदेशमा भर पर्नुुपर्ने अवस्था छ । देशमा उत्पादन गर्ने क्षमता घट्दै जाँदा आम्दानीको स्रोतहरु क्रमशः बन्द हुुँदैछन् । देशमा उत्पादन नहुँदा बिहान उठेदेखि बेलुका नसुतुन्जेलसम्म प्रयोग गर्ने उपभोग्य वस्तुुका लागि विदेशीहरुमा भर पर्नुपर्ने हाम्रो बाध्यता दिनानुदिन बढ्दो अवस्थामा छ । हाम्रा कर्मशील युवा जनशक्ति विदेशका कुनाकन्दरामा पसिना बगाउन व्यस्त हुुँदा गाउँमा बाआमालाई अस्पतालसम्म पुु¥याउने कोही हुुँदैनन् । बाँझिनै लागेका खेतबारीमा मानो रोपेर मुरी फलायउने कोही हुँदैनन् । विदेशबाट आउने रेमिट्यान्समा अल्झेको हाम्रो आथिक । विदेशमा रगत र पसिना बगाउने, विदेशमा कमाएर स्वदेशमा पठाउने अनि फेरि उपभोग्य सामग्री खरिदका लागि विदेशमै पैसा पठाउने हाम्रो परम्पराले कति दिनसम्म थेग्ला । विदेशबाट आउने रेमिट्यान्समा अल्झेको हाम्रो आथिक अवस्था कहिलेसम्म टिक्ला । धान्ला । काम गर्ने युवा जनशक्ति बिदेशिने, अनि हाम्रो देश कस्ले बनाउने रु प्रश्न गम्भीर छ ।
राजनीतिक दलहरुलाई भोट भए पुुग्छ । केही वर्षमा हुने निर्वाचनमा भाषणका लागि मसला बन्छन् यी समस्याहरु । तर उनीहरु जितेर राज्यको निकायमा गइसकेपछि प्रभावकारी कदम चाल्न तल्लीन भएर लागेको देखिँदैन । बजेटमा आँखा लाउँछन् केवल आफ्ना आसेपासे कार्यकर्ताहरुको चित्त बुझाउनका लागि । सरकारको नीति ग्रामीण क्षेत्रको विकासका लागि पर्याप्त नहुँदा र स्थानीय तहमा राज्यको उपस्थिति र भूूमिका समन्वयकारी र प्रभावकारी नहुँदा गाउँहरु रितिने क्रममा छन् । महत्वपूर्ण सरकारी निकायका प्रमुखहरु जनतालाई सेवा प्रदान गर्नेभन्दा पनि विभिन्न बाहना बनाएर सदरमुकाम बस्ने, काजमा सरुवा मिलाएर सुविधासम्पन्न स्थानमा जाने गरेका कारण धेरै समस्याहरु उत्पन्न हुने गरेका उदाहरणहरु प्रशस्तै छन् ।
अत ः विदेशमा पसिना वगाएर हाम्रा युवाहरुले पठाएको रेमिट्यान्सले हाम्रो आर्थिक अवस्थालाई दीर्घकालसम्म धान्न सक्दैन । देशमा नै रोजगारीका अवसरहरु सृजना गरी युवाहरुलाई विदेश पलायन हुनबाट रोक्नु हामी सबैको जिम्मेवारी हो । यसलाइृ मनन् गरी स्थानीयस्तरमा नै रोजगारीको अवसरहरु सृजना गरी आर्थिक उन्नतिको ढोका खोल्न राजनीतिक दलहरु, सरकारी निकायहरु, बुद्धिजीविहरु, सामाजिक अगुवाहरु सबै क्रियाशील भएर लाग्नुपर्ने आजको टड्कारो आवश्यकता छ ।
