हामीले संसारको संसदिय इतिहास पढ्यौं यसैलाई उत्कृष्ट ठानेर राजनीतिक व्यावस्था परिवर्तन संङ्गै यसैलाई अवलम्बन गर्याैं । यो व्याबस्थासंग परिचित भएकाहरु नै संसदीय व्याबस्थामा हालिमुवाली लिएर बसेकै छन् । देश र भेगिय सुहाउँदो परिवर्तन गर्दागर्दै अष्टावक्रको बाहिरी कुरुपता जसरी झल्किन्छ सोहि नमुना सावित भयो नेपालको संसदिय व्याबस्था । अष्टावक्र बाहिरी सुन्दरता विहिन थिए तर आन्तरिक सुन्दरताले भरपुर थिए तर हाम्रो देशको संसदिय व्याबस्थामा त्यस प्रकारको झल्को कहिल्यै देखा परेन ।
फलस्वरूप भित्र भित्रसम्म पनि अष्टावक्र नै भैरह्यो । नाम मात्रको व्याबस्था काम अर्कै अर्कै भैरहनाको कारण नै आजको राजनीतिक उपज हो भन्दा फरक परोइन । संसदिय व्यबस्था बेलायती नमुना व्याबस्था हो । जहाँ बर्षैभरी चौविसैघण्टा संसदको अन्त्ये भएको घोषणा गरिदैन । यसको मतलव यो होइन कि सांसद चौविसैघण्टा संसदभवन भित्रै बसिरहुन । आवश्यकता पर्नासाथै संसद चालू भैहाल्छ ।
कुनैपनि विषयको कानुनी संरचना बन्छ त्यसको छिनोफानो संसदले नै गर्छ । कानुन बनाउने बाहेकको काम संसदले गर्दैन । बाँकी कार्यकारी भार जिम्मा लिने निकाय अर्कै हुन्छ । तर हाम्रो देशमा धामी बोक्सी एउटै भए जस्तो सबै कामका लागि सांसदहरुबाट नै हुनु पर्छ । कानुन बनाउने देखि विकास निर्माण र अन्य बाँकी सबै हत्कण्डा सांसदबाटै हुन्छ । जनताबाट भोट माग्ने बेलामा नै सबैकाम गर्ने कसम खान्छन् । अझ सांसद क्षेत्र विकासकोषका नाममा ठुलो बजेट छुट्टयाइएको हुन्छ । ती सांसदहरूको मनोमालिन्यमा बजेट खर्च गरिन्छ ।
विभिन्न उपभोक्ता समिति बनाईन्छ उनिहरुको इच्छा र आवश्यकता अनुरुप निर्माणका कामहरु हुन्छन् । विकास निर्माणको समेत बजारिया रंगिचंगी कपडा पहिरनहरुको उपयोग गरेजस्तै फेसन चलाईन्छ । झण्डै एकदशक देखि नेपालमा जताततै विना नापनक्सा विना ईन्जिनियरिङ बाटोघाटो निर्माण भैरहेको छ । बाटो बन्नु सवारीसाधन चल्नु आफैमा विकासको एउटा अब्बल पाटो हो तर वातावरणीय मुल्याँकन र उपर्युक्त प्राविधिक मुल्यांकन विना नै बनाईएको बाटोघाटो र अन्य निर्माणले देश र समाजलाई दिर्घकालिन हित गर्छ कि गर्दैन भन्ने कुराको अग्रिम अनुसन्धान नभएका कारण दिनानुदिन पानीको मुहान सुक्दैछ ।
बाढी पहिरो बढ्दै छ । वन विनास हुँदैछ । हिमाल पग्लदैछ । प्रकृति कुरुप हुँदैछ । शहरमा ठुला महल त केही अगुवाको बन्यो होला तर अधिकांस मानव दस्खका सागरमा डुवुल्ली मार्न बाध्य भएकाछन् । अझै बाँकी जीवन दुखदायी हुने सुनिश्चित नै छ । केही हजारथान डेजर विदेशीका विके तर हाम्रो जीवन वेफ्वाँकमा विनास भैरहेको छ । डोजरका मालिकहरु जनप्रतिनिधिहरु नै छन् ।
डोजरका ड्राइभरहरु नै नाप नक्सा गर्छन् । सामान्य जनता निर्णय गर्छन् । देश चिराचिरा भएको छ । वातावरण सबै समाप्त भैसकेको छ । तर जनप्रतिनिधिहरु विकासका नाममा डोजर आतंक चलाउन छोड्दैनन् । किन भने उनैका दलका हनुमान उपभोक्ता समितिमा हुन्छन् । उनकै डोजरले काम पाउँछ । उनकै खल्तिमा कमिसनको पोको फर्कन्छ । अनि किन बुझ्नुपर्छ संसदीय व्याबस्थाको मर्म अनि किन नबन्नु आफै धामी आफै बोक्सी ? इतिश्री संसदिय पुराणे नेपाल खण्डे डोजर महात्मे देशको बजेट स्वाहा !